Wie wordt er rijker van duurdere koffie?

Verschillende van mijn collega’s bij Fairfood hebben, net als ik, vorige week maandag verbaasd naar het journaal gekeken. Nederlanders geven 20 procent meer uit aan koffie dan in 2005, terwijl ze 8 procent minder koffie zijn gaan drinken, had de NOS-redactie in een rapport van Euromonitor gelezen. Die feiten werden breed uitgemeten in een item waarin barista’s met mutsjes op in een hippe koffiebar moeilijke koffies in elkaar draaien.

We verbaasden ons over de luchtige toon van het nieuwsitem. De ngo Fairfood is in het leven geroepen omdat de winstmarges op ons eten niet evenredig over de productieketen worden verdeeld – vooral aan het begin van die keten komen de mensen er vaak bekaaid vanaf. Als je je daar lang genoeg mee bezighoudt, leer je zulk nieuws vanzelf kritisch te consumeren. In dit geval vroegen we ons af: waarom gaat het hier niet over de koffieboer?

COCAÏNE

Vorig jaar stond die koffieboer namelijk nog wel in de schijnwerpers. De koffieprijzen aan hun kant van de keten bleven door overproductie in Brazilië dalen tot een historisch laag prijsniveau werd bereikt – minder dan 100 dollar voor 45 kilo koffiebonen. ‘De meeste koffieboeren zien geen kans financiële buffers op te bouwen’, schreef Het Financieele Dagblad. ‘Koffieboeren voelen zich uitgebuit en vrezen voor ondergang’, kopte Trouw. Koffieboeren wereldwijd kwamen niet uit de kosten, gaven hun bedrijven op en trokken naar de steden in een zoektocht naar werk. Sommigen zochten hun heil in het verbouwen van de coca-plant, de grondstof voor cocaïne.

Verschenen op OneWorld, 27 januari 2020. Online hier te lezen.