Hoe ons constante lawaai het zeeleven kapot maakt
Aan de kust van de Spaanse provincie Asturië was begin deze eeuw iets opmerkelijks aan de hand: eind 2001 en 2003 spoelden er meer reuzeninktvissen aan dan normaal. Zo’n reuzeninktvis kan tot wel 13 meter lang worden en sterft op het strand dus bepaald geen onopgemerkte dood. Wetenschappers die de ongelukkige dieren onderzochten, merkten op dat ze stuk voor stuk ernstige beschadigingen hadden aan hun evenwichtsorgaan. De vermoedelijke boosdoeners: luchtkanonnen van schepen, die gebruikt worden voor het opsporen van nieuwe bronnen van delfstoffen zoals olie en gas.
Dat vermoeden kon destijds niet direct bevestigd worden. Maar in de twintig jaar die volgden werd wel degelijk aangetoond dat menselijke geluiden een probleem vormen voor het leven in de oceaan. Vorige maand publiceerde wetenschappelijk tijdschrift Science een uitgebreide literatuurstudie waarvoor wetenschappers alle onderzoeken over geluiden in de oceaan verzamelden en combineerden. Met deze studie luiden ze de noodklok: wij mensen overschreeuwen het onderwaterleven en dat heeft serieuze gevolgen.
‘Een antropogene kakofonie’
De conclusie van de literatuurstudie is even hard als duidelijk. ‘Menselijke’ geluiden – afkomstig van onder meer schepen, speedboten, hei- en constructiewerkzaamheden – overdonderen het leven in de zee. De gevolgen daarvan voor zeedieren zijn allesbehalve onschuldig: ze lopen uiteen van hinder in de eigen communicatie tot gehoorbeschadiging en veranderingen in de hormoonhuishouding. Dat laatste met stress en slaapgebrek tot gevolg. Het lawaai kan zelfs permanente schade toebrengen aan zowel cellen als complete organen.
In het ergste geval leidt de ‘antropogene kakofonie’, zoals de onderzoekers de zeeherrie noemen, tot de dood van zeewezens. Het literatuuronderzoek bespreekt onder meer een studie waarbij inktvisachtigen uit de zee werden gevist, in tanks aan harde knallen werden blootgesteld en – na hun dood – werden ontleed. Daarbij bleek dat haarcellen die belangrijk zijn voor het gehoor en het evenwicht, praktisch waren opgeblazen. Een van de onderzoekers vertelde destijds aan National Geographic dat de dieren in hun laatste momenten ‘nog een klein beetje bewogen, maar niet meer zwommen, aten of paarden’.
[…]
Verschenen op OneWorld op 24 maart 2021 en op MO* Magazine op 22 april 2021. Het complete artikel is hier te lezen.
